ĐỀ SỐ 4
NĂM HỌC: 2017-2018
Thời gian làm bài: 90 Phút
Mục tiêu:
– Kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh trong học kì I đã qua.
– Tích hợp phần văn bản và phần tiếng Việt qua các bài đã học.
– Rèn luyện kĩ năng viết câu, trình bày đoạn văn, bài văn hoàn chỉnh.
PHẦN I (4,5 điểm)
Cho câu sau:
Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật trích từ tập thơ Việt Bắc được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Pháp
Câu 1: Nhận biết
Sửa lỗi kiến thức trong câu trên
Câu 2: Thông hiểu
Giải thích nhan đề
Câu 3: Nhân biết
Trong Bài thơ về tiểu đội xe không kínhcó câu thơ “Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi”. Hình ảnh bắt tay qua cửa kính vỡ gợi cho em nhớ đến câu thơ nào trong chương trình Ngữ văn 9 viết về đề tài người lính. Chép lại chính xác câu thơ đó, nêu rõ tên tác phẩm, tác giả.
Câu 4: Vận dụng
Hãy chỉ ra điểm giống và khác nhau trong cách miêu tả cảm xúc của lính. Miêu tả hành động ấy, tác giả muốn nói gì về tình đồng chí, đồng đội
PHẦN II (5,5 điểm)
Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa, cháu nghĩ ngay ngôi sao lẻ loi kia một mình. Bây giờ làm nghề này cháu không nghĩ như vậy nữa. Vì khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được. Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất. Còn người thì ai chả “thèm” hở bác? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy.
(Trích Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục)
1. Nhận biết
Đoạn văn trên là lời của ai nói với ai? Lời nói đó được nói trong hoàn cảnh nào. Hình thức ngôn ngữ nào được sử dụng trong đoạn trích? Dấu hiệu giúp em nhận ra điều ấy?
2. Thông hiểu
Câu văn: “Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc” giúp em hiểu gì về nhân vật trong truyện
3. Vận dụng cao
Trình bày cảm nhận của em về nhân vật “cháu” được nói đến bằng một đoạn văn diễn dịch khoảng 10 câu, trong đó có sử dụng một câu ghép.
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
|
Phần
|
Nội dung
|
|
I
|
1.
Phương pháp: căn cứ nội dung kiến thức đã học
Cách giải:
Bài thơ về tiểu đội xe không kính của Phạm Tiến Duật trích từ tập thơ Vầng trăng quầng lửa được sáng tác trong thời kì kháng chiến chống Mỹ.
2.
Phương pháp: căn cứ nội dung kiến thức đã học
Cách giải:
– “Bài thơ”: chất thơ toát lên từ hiện thực cuộc sống và chiến đấu của người lính lái xe Trường Sơn.
– “Tiểu đội xe không kính”:
+ Là một hiện tượng phổ biến trên tuyến đường Trường Sơn.
+ Gợi hiện thực chiến tranh ác liệt và vẻ đẹp của người lính dũng cảm, giàu ý chí.
=> Vừa thể hiện được hiện thực nóng hổi nơi chiến trường, vừa tô đậm chất thơ của cuộc đời người lính.
3.
Phương pháp: căn cứ nội dung bài Đồng chí
Cách giải:
– Câu thơ: Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
– Tác phẩm: Đồng chí
– Tác giả: Chính Hữu
4.
Phương pháp: phân tích, lý giải
Cách giải:
– Giống nhau: cái bắt tay tiếp thêm sức mạnh, tinh thần chiến đấu
– Khác nhau:
+ Cái nắm tay trong bài Đồng chí là của những người nông dân áo lính, cùng nắm tay nhau vượt qua mọi khó khăn, thiếu thốn về vật chất
+ Cái bắt tay của người lính trong Bài thơ về tiểu đội xe không kính thể hiện sự ung dung, lạc quan, …
=> Qua đó khẳng định tình đồng chí, đồng đội thắm thiết, sâu nặng
|
|
II
|
1.
Phương pháp: căn cứ nội dung kiến thức đã học bài Lặng lẽ Sa Pa
Cách giải:
– Lời của anh thanh niên nói với bác họa sĩ
– Hoàn cảnh: cuộc trò chuyện của anh thanh niên với bác họa sĩ khi bác lên thăm nhà của anh trên đỉnh Yên Sơn
– Hình thức ngôn ngữ: Đối thoại
– Dấu hiệu: Bắt đầu bằng gạch đầu dòng, báo hiệu lời nói đối thoại trong cuộc giao tiếp.
2.
Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
– Anh thanh niên là người: Anh đã có những suy nghĩ thật đúng, thật giản dị mà sâu sắc về công việc, về cuộc sống. Có lẽ đây là những tâm sự chân thành và sâu sắc nhất của anh: “ … mình vì ai mà làm việc”. Dù đang một mình nhưng anh tự hiểu mình đang cùng với bao nhiêu người khác làm việc, làm việc vì con người, vì cuộc sống, nên không còn thấy cô đơn nữa.
3.
Phương pháp: phân tích, tổng hợp
Cách giải:
Yêu cầu:
– Đoạn văn khoảng 10 câu
– Trong đoạn văn sử dụng câu ghép
– Không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt
Yêu cầu nội dung:
Đoạn văn cần đảm bảo các ý
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nhân vật anh thanh niên
– Cảm nhận về vẻ đẹp nhân vật:
+ Hoàn cảnh sống, làm việc: trên đỉnh Yên Sơn, quanh năm mây phủ, làm công việc vật lý địa cầu.
+ Phẩm chất tốt đẹp:
Có tinh thần trách nhiệm với công việc: luôn đi ốp và báo cáo đúng giờ, dù trời có mưa rét thế nào chăng nữa.
Yêu công việc của bản thân: nếu không có công việc ấy, người thanh niên sẽ buồn chết mất
Lý tưởng sống cao đẹp: cống hiến cho quê hương, đất nước. Cảm thấy vui khi đã góp một phần nhỏ vào công việc chung của đất nước
Xây dựng cho bản thân cuộc sống văn minh, làm giàu tri thức cho mình: căn nhà nhỏ gọn gàng, sạch sẽ, đọc sách, nuôi gà, trồng hoa
Là con người cởi mở, khiêm tốn luôn biết quan tâm đến những người xung quanh: tặng hoa cho cô gái, tặng trứng, tặng củ tam thất cho bác lái xe, …
– Tổng kết.
|
Reply